‘Hoe zorgen we dat digitale innovatie door de business wordt gedreven?’ Dit is een vraag die mij en mijn collega’s vaak wordt gesteld. Als we doorvragen waarom dit nu niet gebeurt, wordt het gebrek aan digitale vaardigheid als een van de belangrijkste oorzaken genoemd. Daarom pleit ik ervoor dit probleem bij de basis aan te pakken.
Op dit moment valt voor wat betreft het bijbrengen van digitale vaardigheden een gat waar beroepsopleidingen tot dusver onvoldoende aandacht aan besteden. Vanuit de centrale overheid wordt met de ‘Digitaliseringsagenda primair en voortgezet onderwijs’ wel gewerkt aan de digitale geletterdheid van de jeugd. Ook investeert de overheid in programma’s om bestaande werknemers digitaal vaardig(er) te maken (bijvoorbeeld digivaardigindezorg.nl) en werken kennisinstituten, branches en overheid samen om specifieke bijscholing te ontwikkelen. Beroepsopleidingen blijven echter achter, wat negatieve gevolgen heeft voor noodzakelijke innovatie.
Noodzakelijke innovatie blijft uit
In deze tijd waar digitalisering hoog op de strategische agenda staat, is de digitale vaardigheid van de medewerker een hot topic. Bestuurders realiseren zich dat digitale vaardigheden essentieel zijn om als organisatie waardevol te zijn en blijven. Gebrek aan digitale vaardigheden maakt het moeilijk voor medewerkers om kansen voor innovatie te herkennen, ze weten immers niet wat de mogelijkheden zijn. De oplossing om deze vaardigheden te ontwikkelen zijn vaak kostbare en tijdrovende trainingen voor de hele organisatie. Dit maakt dat de vaak schaarse middelen die je graag zou gebruiken om daadwerkelijk te innoveren nu worden besteed aan het überhaupt in staat zijn om te innoveren.
Gebrek aan digitale vaardigheden heeft nog een remmend effect: gebrek aan kennis leidt tot angst voor het nieuwe en daarmee tot weerstand om te innoveren. Neem bijvoorbeeld de zorg, waar het tekort aan zorgpersoneel alleen maar groeit. Uit gesprekken die wij hebben gevoerd met bestuurders en managers binnen de zorg blijkt een grote behoefte om te innoveren. De focus van de zorgmedewerkers ligt echter op kwalitatief goede cliëntenzorg. Digitalisering wordt juist als een bedreiging daarvan gezien; zorgmedewerkers zijn bang vervangen te worden of afstand te creëren tot de cliënt.
Het kunnen bedienen van de smartphone is niet genoeg
Helaas heerst de misvatting dat digitale vaardigheden bestaan uit het gebruik van laptops en smartphones en dat de huidige jeugd dit van jongs af aan kan. Het gebruik van een smartphone is echter niet hetzelfde als het goed kunnen inschatten van de impact van digitalisering op het vakgebied. Een impact die kan bestaan uit specifieke innovatieve oplossingen in de uitvoering van het werk zoals domotica en datagedreven werken, maar ook in het primaire proces van het werk.
Onderbelicht is namelijk vaak de impact van digitalisering op het beleidsdomein. Hoe kun je beleid maken voor bijvoorbeeld strafrecht als je onvoldoende kennis bezit van de vergevorderde digitalisering van criminaliteit en de middelen om dit aan te pakken? En hoe ga je om met ruimtelijke ontwikkeling, vaak met langdurige contracten, als snel ontwikkelende innovaties als zelfrijdende auto’s direct impact hebben op de wijze waarop de infrastructuur het beste kan worden ingericht?
Beroepsopleidingen: maak digitale vaardigheden integraal onderdeel van het curriculum!
Er is nog steeds een tekort aan digitale vaardigheden bij starters op de arbeidsmarkt. Als dit nu niet wordt opgelost blijven we achter de feiten aanlopen en kunnen we niet de ambities waarmaken die Nederland heeft gesteld ten aanzien van digitalisering.
Laten we dus nu aan de slag gaan met de vakspecifieke digitale vaardigheden binnen beroepsopleidingen, zodat we voor onze innovatie kunnen blijven bouwen op onze vakspecialisten in samenwerking met digitaliseringsspecialisten.
Meer weten?
VKA heeft jaren ervaring in het ICT. Schroom daarom niet om contact met ons op te nemen om te zien wat we voor jou kunnen betekenen.