Je kunt er niet meer omheen: ChatGPT. Scholieren gebruiken het al om opstellen te schrijven[1], GPT is in staat om een MBA te halen met een 8.0[2], de eerste risico’s voor het gebruik bij cyberaanvallen liggen op de loer[3] en iedereen kan er mee programmeren.
Maar kun je ChatGPT zomaar gebruiker voor dagelijkse werkzaamheden? Kun je de toepassing vragen beleid te schrijven, offertes op te stellen, definities op te zoeken of processen verder te automatiseren? Hoe zorg je ervoor dat je deze AI-toepassing op verantwoorde wijze gebruikt?
In deze blog neem ik je mee in wat ChatGPT kan, waar je minimaal aan moet denken om tot duidelijke richtlijnen te komen en waar je vandaag nog mee aan de slag kan om een verantwoorde toepassing van ChatGPT te waarborgen. Ik geloof dat je met de gepaste waarborgen vooral de kansen kunt benutten en tegelijkertijd de risico’s zoveel mogelijk kunt beperken.
Met deze ‘Open AI’-toepassing kun je een online chat starten en antwoorden krijgen op de moeilijkste en gekste vragen. Zeker in vergelijking met de huidige generatie chatbots zijn de antwoorden van ChatGPT onverminderd imposant. Daarnaast geeft naar mijn gevoel ook een meer menselijkere en logischere reactie dan bijvoorbeeld Google Translate als het gaat om de vertalingen naar de Nederlandse taal.
Je kunt bijvoorbeeld vragen om inspirerende teksten, samenvattingen en definities. Met steekwoorden kun je onder andere aangeven hoeveel woorden de tekst maximaal mag zijn, welke specifieke termen erin voor moeten komen en op welke toon.
Deze interactieve tekstgenerator is dus niet voor niets onwijs populair in korte tijd. Zo populair dat het meestal niet lukt om de chat te gebruiken. Ook als de servers overbelast zijn, toont deze AI een indrukwekkend vraag-antwoord:
Waar moet ik aan denken als ik ChatGPT gebruik?
Ten eerste, gebruik ChatGPT alleen ter ondersteuning van werkzaamheden en nóóit om beslissingen op te baseren zonder tussenkomst van een mens. De antwoorden van ChatGPT zijn niet foutloos. Zij zijn namelijk gebaseerd op enorme hoeveelheden teksten waarin niet elk feit getoetst is en waar spellingsfouten in kunnen staan. Doordat het algoritme is getraind op online teksten, ontstaat een potentiële bias naar populaire meningen en uitersten. Als gebruiker heb je beperkt zicht op de trainingsdata die is gebruikt, deze is zo alomvattend dat je dit zelf niet kunt lezen. Doe dus altijd eigen onderzoek naar de tekst suggesties vanuit ChatGPT.
Het is niet alleen belangrijk om bewust te zijn van de potentiële bias in GPT, maar ook om de goede vragen te stellen en kritisch te blijven op het antwoord. Daarom is het van belang om als gebruiker op de hoogte te zijn hoe het algoritme tot antwoorden komt. Uiteraard zijn er zaken die ChatGPT geprogrammeerd is niet te doen, zoals het voorspellen van financiële markten[4] en het geven van politieke voorkeuren, maar er zijn echter ook signalen dat je met het stellen van andere vragen toch een reactie kan forceren waar een politieke voorkeur in doorschemert door het woordgebruik.
ChatGPT ligt toe waarvoor de toepassingen niet bedoeld zijn.
Geef bij gebruik van ChatGPT altijd duidelijk aan welke teksten door deze AI-oplossing zijn gegenereerd. De Europese AI-verordening gaat vereisen dat elke vorm van content gegenereerd door AI als zodanig te herkennen is door de contentgebruiker. Dit gaat dus ook op voor het genereren van andere resultaten met AI toepassingen, zoals afbeeldingen of videomateriaal.
Wat moeten organisaties concreet doen?
- Maak duidelijk wanneer ChatGPT gebruikt kan worden en vooral wanneer niet. Doe dit bijvoorbeeld met een om aan te geven voor welk type teksten medewerkers gebruiken kunnen maken van ChatGPT. Het heeft geen zin om het gebruik volledig te verbieden, kijk vooral naar waar en hoe het wel kan. Hieronder een voorbeeld van een beslisboom die je verder kan aanvullen voor jouw organisatie.
Voorbeeld beslisboom.
- Maak bij een ‘hoog risico’-toepassing[5] van ChatGPT een vermelding van het gebruik in het algoritmeregister, zie ook het nieuwe algoritmeregister laat zien hoe hard het-nodig is. ChatGPT kan ook code genereren, maak ook altijd een aparte vermelding van elk ‘hoog-risico’- algoritme wat je door ChatGPT laat genereren.
- Geef handvatten hoe ChatGPT te gebruiken. Start bijvoorbeeld een opleiding om per doelgroep in te zoomen op wanneer de AI-toepassingen wel en niet te gebruiken, maar ook de werking, kansen en risico’s bespreekbaar te maken. Beperk je hier niet tot de gebruikers van de AI-toepassing, maar ook op het management. Zij zullen immers kritische vragen moeten stellen over het gebruik en resultaten van ChatGPT en op kwaliteit sturen. Immers zal het niet onvermijdelijk worden dat in afzienbare tijd ook in standaard tekstverwerkingsprogramma’s GPT beschikbaar komt[6]
- Creëer een standaard vermelding om te gebruiken bij gegenereerde teksten.
Meer weten over praktische handvatten over het opstellen van beleid voor verantwoord gebruik van algoritmes, neem vrijblijvend contact op.
Tot slot: ben je benieuwd wat ChatGPT zelf zegt over of het een kans of bedreiging is? Dat kan je dus gewoon vragen:
ChatGPT schrijft een toespraak over de bedreigingen en kansen van AI.
[1] https://nos.nl/artikel/2460020-chatgpt-glipt-langs-docenten-ik-gebruik-het-om-snel-huiswerk-te-maken
[2] https://mackinstitute.wharton.upenn.edu/2023/would-chat-gpt3-get-a-wharton-mba-new-white-paper-by-christian-terwiesch/
[3] https://www.nu.nl/tech/6248283/ook-criminelen-gebruiken-chatgpt-mogelijk-begin-van-wapenwedloop.html
[4] https://www.businessinsider.nl/chatgpt-beleggen-beurs-aandelen-2023-tips/
[5] ‘hoog risico’-algoritme zoals bedoeld in de risicogerichte aanpak in de concept Europese AI-verordening.
[6] https://www.nrc.nl/nieuws/2023/01/24/microsoft-wil-aan-ai-imperium-bouwen-a4155211