(Gebrek aan) innovatie binnen de overheid
Technologische vooruitgang is altijd disruptief geweest. De stoommachine, elektriciteit en de opkomst van computers hebben allemaal gezorgd voor een revolutie in het maatschappelijk en economisch leven, maar nog nooit hebben innovaties zich zo snel achtereenvolgens opgevolgd als nu. Dit leidt continu tot nieuwe verwachtingen met betrekking tot producten en diensten van bedrijven, maar ook van overheden.
Om aan deze verwachtingen te kunnen voldoen, moeten overheden zichzelf kunnen innoveren. Dit vraagt om leiderschap; visie, eigenheid, nieuwsgierigheid en het lef om te durven falen. Met andere woorden: mensen die vanuit de burger kunnen denken, ondernemend zijn, mogelijkheden zien, samenwerkingen zoeken en ideeën durven ontwikkelen. Niet alleen aan de top van een organisatie, maar door de hele organisatie.
Binnen de overheid zien we een aantal goede voorbeelden waar ruimte wordt gecreëerd voor innovatie. Zo heeft de gemeente Amsterdam nu ruim twee jaar een Chief Technology Officer in dienst. Ger Baron is in zijn rol als CTO verantwoordelijk voor het volgen van (technologische) innovatie, met als doel de gemeente beter, sneller en effectiever te laten functioneren.
De gemeenten Hollands Kroon en Nijkerk hebben een meer rigoureuze aanpak gekozen, namelijk het afschaffen van de managers. Door te werken in zelfsturende teams wordt eigen verantwoordelijkheid en resultaatgerichtheid gestimuleerd en door het bestuur gefaciliteerd. Teams bestaan uit minimaal vier verplichte rollen: de controller, de ontwikkelaar, de zorgdrager en de netwerker. De overige rollen zijn vrij in te vullen. Hierdoor worden teams zelf verantwoordelijk voor producten, diensten en processen. Dit geeft de teams ruimte om te innoveren en te experimenteren, mede omdat zij zelf hun budget en onderlinge resultaatafspraken mogen bepalen.
Deze voorbeelden laten zien dat lef, visie, durven loslaten, en ondernemen belangrijk zijn om te kunnen innoveren. Innovatief leiderschap hoort altijd gestimuleerd en beloond te worden, van de postkamer tot in de ambtelijke top.
Wie nomineert u voor de ‘Overheidsleider van het jaar’-award?
Innovatieve leiders zijn niet per definitie de mensen die zich kwalificeren voor de overheidsmanager van het jaar-award, waar alleen managers/leidinggevenden met ‘uitzonderlijke managementkwaliteiten en een stevige verantwoordelijkheid’ voor in aanmerking komen. Innovatieve leiders kunnen ook beleidsmedewerkers of beheerders zijn. Wat ons betreft is het daarom tijd voor een ‘Overheidsleider van het jaar’-award. Wie zou u nomineren?