13 maart 2017 Wat staat er in de verkiezingsprogramma’s over elektronisch of internetstemmen?
Woensdag 15 maart 2017 zijn er verkiezingen voor de leden van de Tweede Kamer. Enkele politieke partijen hebben in hun partijprogramma aandacht voor internetstemmen of het stemmen met de stemcomputer.
De volgende partijen laten zich in hun verkiezingsprogramma niet uit over internetstemmen of het stemmen met de stemcomputer: PVV, CDA, PvdA, SP, Partij voor de Dieren, ChristenUnie, Ondernemerspartij, Denk, Nieuwe Wegen, Artikel 1., Forum voor Democratie.
Noot: dit overzicht is niet bedoeld als stemwijzer.
VVD
In het VVD verkiezingsprogramma (p. 95) spreekt de VVD zich nadrukkelijk uit voor elektronisch stemmen: “Stemmen doen we weer elektronisch. Er zijn tegenwoordig manieren waarop dat veilig kan. Bij stemmen met potlood is de kans op fouten met tellen veel groter. Elektronisch stemmen is ook voor mensen met een beperking een belangrijke stap. Nederlanders in het buitenland moeten via internet kunnen stemmen. We maken het voor hen makkelijker om zich te kunnen registreren.”
D66
D66 kiest een iets voorzichter opstelling en schrijft in haar
verkiezingsprogramma:
“D66 ziet ook kansen voor digitale versterking van onze democratie en wil onderzoek laten doen naar de mogelijkheden van laagdrempelig en toegankelijk
stemmen en het online ontwikkelen van wetsvoorstellen. Dergelijke innovaties kunnen zorgen voor een belangrijke versterking van onze parlementaire democratie. Voor D66 is het echter essentieel dat de betrouwbaarheid en controleerbaarheid van de verkiezingen boven alle twijfel is verheven.”
en
“Nederlanders die wonen of werken in het buitenland zijn onze ambassadeurs. Zij krijgen betere ondersteuning om te stemmen vanuit het buitenland en het organiseren van onderwijs voor hun kinderen.”
Groenlinks
Groenlinks is in haar
verkiezingsprogramma voorzichtig als het gaat om stemcomputers, en wil geen internetstemmen:
“Stemcomputers worden alleen in gebruik genomen als ze aantoonbaar betrouwbaar werken, hun werking goed kan worden geaudit, er altijd een papieren hertelling mogelijk is, en ze niet via internet toegankelijk zijn”
SGP
De
SGP is voorstander van de stemcomputer, maar laat zich niet uit over internetstemmen: “De stemcomputer moet weer worden ingevoerd. Vereiste hierbij is wél een papieren bewijs ter controle van de uitgebrachte stem.”
50Plus
– Stemmen vanuit het buitenland wordt vereenvoudigd.
– Stemmen met DigiD wordt, zodra het veilig en verantwoord is, mogelijk.”
Piratenpartij
De Piratenpartij geeft niet expliciet aan dat ze voor of tegen stemmen via internet of stemcomputers zijn. Wel wil ze graag ‘e-democracy’ inzetten om burgers te betrekken bij de beleidsvorming: “Mensen weten zelf het beste wat zij willen. Daarom is het belangrijk dat burgers in een zo vroeg mogelijk stadium betrokken worden bij beleid. Internet biedt hier fantastische mogelijkheden. Burgers van alle leeftijden kunnen vanaf iedere locatie en op ieder moment hun wensen en zorgen kenbaar maken.
Mensen met expertise op een bepaald gebied kunnen gemakkelijk samenkomen om een kwalitatief goed voorstel of beleidsplan vorm te geven. Tegelijkertijd is het mogelijk om in een kort tijdsbestek te peilen wat het draagvlak van zo’n voors
tel of beleidsplan is.”
De Burger Beweging
Politieke partij De Burger Beweging noemt in haar verkiezingsprogramma een andere vorm van democratie (vloeibare democratie genaamd), waarbij kiezers hun stem kunnen doorgeven aan andere kiezers die naar hun inzicht er meer verstand van hebben. Hierbij wordt een ‘app’ voorgesteld als middel om dit mogelijk te maken:
Voor de landelijke democratie pleit de Burgerbeweging voor een vorm van vloeibare democratie zoals beschreven door politicologe Christina Zuber van de universiteit van Konstanz. Door het huidige democratische systeem krijgen populisten een kans ‘de politieke elite’ te beschuldigen dat deze het contact met ‘het volk’ zijn kwijtgeraakt.
Vloeibare democratie, ook wel gedelegeerde democratie genoemd, werkt als volgt: voor elk beleidsterrein (immigratie, werkgelegenheid, onderwijs) kunnen burgers kiezen of ze zelf over een voorstel willen stemmen, of dat ze hun stem weggeven aan iemand die ze vertrouwen. Op ieder moment kunnen ze hun weggegeven stem weer terugnemen. Zuber: ‘Stel dat ik mezelf als expert beschouw op het gebied van onderwijs, dan kan ik zelf stemmen over alle onderwijsvoorstellen.’ Dat hoeft niet het geval te zijn bij andere onderwerpen. ‘Als het over de arbeidsmarkt gaat, geef ik mijn stem misschien liever aan George, die daar veel meer verstand van heeft.’ George kan vervolgens ook beide stemmen weer doorgeven aan een derde persoon die hij nog competenter vindt. ‘Dit hele proces hoeft niet ingewikkeld te zijn: met behulp van een app kan het snel en efficiënt verlopen.’
De vrijzinnige partij
De Vrijzinnige Partij besteedt in haar
programma (p50) alleen in een bijzin bij een passage over democratie in het Caribisch Nederland:
“Ook Nederlanders in het buitenland, die via brief/internet stemmen, moeten de mogelijkheid krijgen via dit nieuw te vormen Kiescollege betrokkenheid bij de
samenstelling van de Eerste Kamer te krijgen.”